---------------------------------------------------------------------------
<strong>سرگرداني دانش آموختگان علوم انساني در بازار کار و بي ميلي عرصه هاي اجتماعي به جذب آنان</strong>
روزنامه قدس: در حال حاضر از ميان 3 ميليون و 800 هزار دانشجوي در حال تحصيل، حدود يک ميليون و 700 هزار نفر در رشته هاي علوم انساني مشغول به تحصيل هستند که سهمي حدود 45 درصد را نشان مي دهد. با اين وجود بسياري از دانش آموختگان رشته هاي علوم انساني پس از پايان دوره کارشناسي، تلاش دارند که وارد مقطع ارشد شوند. علت اين همه تقاضا براي ورود به مقاطع بالاتر در رشته هاي علوم انساني چيست؟ آيا دليل آن فرار از بيکاري و يا احساس ضعف در تخصص مربوط نيست؟ کسي که چهار سال تمام در يکي از رشته هاي علوم انساني تحصيل کرده و بعد از فارغ التحصيلي، جايگاهي اجتماعي را براي خود متصور بوده، با اين واقعيت روبه رو مي شود که پي کاخ رؤياهايش را در مرداب بيکاري بنا نهاده است. اين فقط يک سوي ماجراست و سوي ديگر تهديدات و آسيبهاي رواني ناشي از بيکاري و نداشتن موقعيت اجتماعي است که اين قشر از جامعه را نشانه رفته. همه اين عوامل دست به دست هم مي دهد تا «علوم انساني» که خود عامل اشتغال است، محروم از شغل و جايگاه اجتماعي، فقط در اسناد بالادستي، شرايطي ايده آل داشته باشد. گرچه در اين گزارش قرار نيست که ابعاد مختلف چالش هاي اشتغال در علوم انساني بررسي شود، زيرا نه اين فرصت کوتاه اجازه چنين کاري را مي دهد و نه مي توان ادعا کرد که با وجود نشستها و سمينارهاي مرتبط، نگاهي جامع به اين موضوع شده است. در اين مجال به بررسي نقش نظام آموزش عالي کشور در تربيت نيروهاي متخصص براي ايجاد تمايل در بازار کار به جذب دانش آموختگان حوزه علوم انساني مي پردازيم.
به عشق مدرک
درباره اين پرسش که اصولاً دانش فارغ التحصيلان دانشگاهي در رشته هاي مختلف چقدر با نيازهاي بازار کار همراه است، دکتر ناصر ميرسپاسي، استاد دانشگاه در حوزه مديريت معتقد است که در مورد همه رشته هاي تحصيلي يکسان نمي توان قضاوت کرد، در بعضي رشته ها خصوصاً رشته هاي پزشکي، پيراپزشکي، فني مهندسي مشکل کمتري وجود دارد، بيشتر اين نگراني ها در مورد رشته هاي علوم انساني و اجتماعي است. اين رشته ها نه فقط در ايران بلکه در اکثر کشورها حتي کشورهاي توسعه يافته صنعتي نيز مشهود است. مثلاً در آمريکا بسياري از افراد در رشته هاي تخصصي خود کار نمي کنند، ممکن است مهندس مکانيک يا عمران باشند ولي کارمند و يا مدير فروش يک فروشگاه باشد.
وي با بيان اينکه تناسب زيادي بين فرصتهاي شغلي و تعداد فارغ التحصيلان رشته هاي علوم اجتماعي در کشورمان وجود ندارد، بازنگري برنامه هاي درسي اين رشته ها و به روز شدن آنها را ضروري مي داند.
ميرسپاسي در مورد توان علمي دانشجويان و تأثير آن در تمايل بازار کار به جذب آنان معتقد است که اين مورد در حوزه هاي پزشکي، فني و مهندسي مطلوب تر است و در حوزه علوم انساني و اجتماعي بسيار نامطلوب.
وي نامطلوب بودن اين شرايط را ناشي از دو علت عمده عنوان مي کند و مي گويد: سرفصل دروس و تبعاً محتواي آنها کهنه شده و نياز به بازنگري جدي دارند و تا حدي مدرسين بايد دروس خود را به روز ارايه کنند و ديگر اينکه بسياري از دانشجويان رشته تحصيلي خود را مطابق علاقه و استعدادشان انتخاب نمي کنند و صرفاً براي گرفتن مدرک تحصيلي وارد دانشگاه مي شوند.
اين مشکل حتي تا سطوح دانشجويان دکترا هم ديده مي شود؛ بنابراين ضعف هاي آموزشي عمدتاً در سرفصلهاي درسي، محتواي درسي و مدرس است، زيرا مدرس شايسته مي تواند شخصاً پاره اي از دو مشکل ياد شده را در تدريس خود کاهش دهد. وي در مورد سهم استاد، ساختار آموزشي و دانشجو در کيفيت آموزش معتقد است، مهمترين نقش را استادان مي توانند داشته باشند ولي مي توان به اين مثلث يک بعد ديگري هم اضافه کرد و آن رونق و يا رکود بازار کار و فرصتهاي اشتغال بويژه در حوزه علوم اجتماعي است. ميرسپاسي براي کاهش اين مشکل حرفه اي کردن مشاغل، بويژه مشاغل مديريتي را پيشنهاد مي کند و مي گويد: براي حرفه اي کردن مشاغل بايد براي انتخاب هر کس در هر شغل، مشاغل داراي گواهينامه شغلي باشند، بويژه در مشاغل مديريتي که اين ضرورت در سازمانهاي دولتي بيش از سازمانهاي غيردولتي ديده مي شود.
نظام ملي نوآوري در علوم انساني
«نظام ملي نوآوري» مجموعه اي از قوانين، مؤسسات، سرمايه انساني و برنامه هايي است که در متصل کردن دانش، فناوري و نوآوري به اقتصاد نقش دارد و در سطح ملي تعريف مي شود. دکتر کامبيز طالبي، استاد کارآفريني دانشگاه تهران و مؤلف سند توسعه کارآفريني در نظام آموزش عالي با تأکيد بر ضرورت ايجاد نظام ملي نوآوري در علوم انساني، معتقد است: بازنگري راهبردهاي نظام آموزش عالي در بخش علوم انساني به منظور تأمين نياز جامعه به تحصيلکردگان اين حوزه که بتواند سهم لازم خود را در توسعه همه جانبه کشور از لحاظ ايده هاي خلاق و نو فراهم سازد، امري ضروري است.
وي با اشاره به تغييرات سريع و وسيع محيط اجتماعي و اقتصادي که شرايط جديدي را براي آموزش عالي ايجاد کرده، مي گويد: ارتباط هر چه بيشتر بين نظام ملي آموزش عالي با نظام ملي نوآوري و عادت به کارگيري فناوري در توسعه، زمينه هاي مستعد اشتغال خصوصاً در زمينه علوم انساني را افزايش داده و دانش به روز در اين علوم باعث پر رنگ تر شدن نقش کشور در توسعه ملي از بعد فرهنگي و اجتماعي مي شود.
وي نگرش تک بعدي به فرآيند توسعه که صرفاً در قالب استفاده از سخت افزار تعريف شده را از ديگر عوامل دخيل در اين مسأله مي داند و مي گويد: بيشترين تغييرات در حوزه علوم انساني است، بنابراين علاوه بر تقويت رشته هاي اصلي اين حوزه، زيرشاخه هاي جديدي با توجه به توسعه علم و با در نظر گرفتن تغييرات محيط اجتماعي بايد صورت گيرد که برنامه ريزان آموزش عالي بايستي توجه ويژه اي به آن داشته باشند.
اين در حالي است که بنابر اطلاعات و آمار به دست آمده در مرکز تحقيقات علوم انساني آمريکا، سهم تخصيص علوم انساني در توليد ناخالص ملي به طور مستقيم 41 درصد و به طور غيرمستقيم بيش از 50 درصد است. به عبارت ديگر، بيشترين مشاغل ايجاد شده که ماحصل تفکر کارآفريني است برخاسته از افراد تحصيلکرده در حوزه علوم انساني است. طالبي با بيان اين نکته اضافه مي کند: در بخش اقتصادي، به کارگيري نوآوريهاي به کار رفته شده توسط فارغ التحصيلان علوم انساني که در زيرشاخه هاي اقتصادي، علوم مديريت و بازرگاني فعاليت دارند باعث شده که عمده اشتغالهاي پايدار و رو به رشد در بخش خدمات و فعاليتهاي اقتصادي باشد که توسط کارآفرينان دانش آموخته در حوزه علوم انساني است. وي يادآور مي شود: براساس آمار منتشره توسط يکي از دانشگاه هاي معتبر جهاني در ايالات متحده آمريکا بيش از 63 درصد از ادامه دهندگان تحصيلات دانشگاهي گرايش به حوزه علوم انساني دارند، زيرا اصلي ترين شاخص برگزيدن رشته تحصيلي در آمريکا، امنيت شغلي و درآمد است.
---------------------------------------------------------------------------
Link: http://www.iranpressnews.com/source/095616.htm
--
The webmaster!
--
-
برای لغو عضويت لطفا از همان ایمیلی که عضو خبرنامه شده اید به آدرس زير ايميل بفرستيد
و سپس لینکی که برای شما فرستاده میشود را تائید کنید
IranPressNews+UNsubscribe@googlegroups.com
هرزمان که بخواهید میتوانید با فرستادن یک ایمیل به آدرس زیر دوباره مشترک خبرنامه شوید
IranPressNews+subscribe@googlegroups.com
-
No comments:
Post a Comment